AVELiNO POUSA ANTELO

Onte, 18 de Outubro, celebrouse en Láncara, un acto emotivo, como foi a entrega a Avelino Pousa Antelo do Premio Ramón Piñeiro, FACER PAIS, que dende hai 7 anos e impulsado polo incansable, Carlos López Sierra, entrega a Asociación Cultural Val de Láncara.
O acto nun mediodía perfecto, e ca presencia de unhas duascentas persoas, foi presentado por unha amiga a que facía tempo que non vía, dende os tempos de Compostela e da Universidade, Mª Tareixa Navaza, que con unha introducción sobre do homenaxeado, deu paso os intervindes, primeiro a leitura do acordo do premio polas asociacións e agrupacións que integran a distinción e logo un parladoiro de Xosé Ramón Barreiro, pola Academia Galega, e a Ramón Villares que non puido asistir e que foi substituído por Freixanes que leu os folios que Villares lle entregara loubando a Avelino Pousa, o seu traballo na provincia de Lugo, sobor de todo no eido da agricultura e a súa modernización e a súa papel no Partido Galeguista, do que foi Secretario Xeral, nos anos 70.
Disertou o premiado sobre da súa relación con Ramón Piñeiro que segundo el mesmo dixo, tivo luces e sombras polo tema de Realidade Galega que sinceiramente creo que sobraron, xa que Piñeiro xa é bastante denostado polo BNG e os nacionalistas de esquerdas como para que Pousa Antelo, manifeste publicamente que houbo disensións na transición entre persoeiros do galeguismo político e que provocaron ni máis nin menos case a absoluta desaparición do PG da escea política.
Despois houbo un xantar no que departín con Xulián Parga un bo amigo de Piñeiro, con quen compartimos moitas anécdotas de hai anos.

DE PROViNCiA A NACiON

Remata de saberse. A obra de Justo Beramendi, DE PROVINCIA A NACION foille concedido o Premio Nacional de Ensaio, polo Ministerio de Cultura do titular César Antonio Molina.
Como foi o libro no que estiven fozando durante o verán, tamén eu me felicito por ter disfrutado das máis de mil páxinas de historia do galeguismo político, escomenzando polos primeiros albores do provincialismo decimonónico ata o nacionalismo marxista do século XXI.
Certamente o premio é ben merecido xa que a achega de datos, ben en forma de exposición de feitos como as conclusións e os razoamentos ben fundados que marca toda a obra, fan do libro, xa de agora en diante un clásico para consultar e ratificar as diferentes etapas do pensamento propio da nosa terra e un piar bibliográfico da política galega.
Vaia tamén o premio como recoñecemento da nosa lingua, especialmente hoxe vilipendiada e tratada como incapaza de soporta-lo coñecemento científico e ensaístico. Noraboa por tanto a Justo e a Nós.

SAN FROiLAN

Un que se sinta realmente de Lugo, ten que ser visitado na súa casa e ademáis corresponder facendo polbo.
Onte case no remate das festas, recibín unhos amigos e comimos polbo, empanada de liscos, brazo de gitano, tarta de améndoa de Allariz, bombós, e mencía a esgalla. Ata o ano que ven.

SAN MARTiÑO DE OMBREiRO

Rematei de ler nesta festeira e longa fin de semana luguesa, unha publicación da que tiñamos novas polo seu autor xa que nos viña falando dela durante algún tempo, e coñecendo a Romay , sobreentendíamos que o texto ía ser ameno, ilustrativo, inzado de anécdotas, cheo de datos curiosos e enriquecedor para o lector.
Xa o título "Historia, costumbres y leyendas de una aldea de Lugo", de Manuel Romay, denota que valoriza o seu e despois da súa leitura confírmase, que é un traballo de investigación histórica, un inxente acopio e selección de datos, exposta maxistralmente, e o memo tempo sinxela do Umbrarium romano.
Tomando como fío histórico a existencia do Marqués de Ombreiro, persoaxe que deixou pegada evidente na capital, como que o edificio consistorial foi o seu pazo, Manuel Romay, indaga expléndidamente na vida dun pequeno castro ata os nosos días.
Onde non lle chega a constancia documental, Romay razona ata convencernos de que a historia debeu acontecer dese modo, e se así non fora, debería selo pola súa fermosura narrativa.
Capitulo aparte merecen as súas incursións xeniais na etnografía, etimoloxía e lingüisticia, dos seus axustados datos concretos sobre a xeografía, toponimia e topografía da comarca que confirma a Romay como un entendido no só da historia da súa aldea senón en xeral da nosa terra.
Ten historiador San Martiño de Ombreiro, terá San Martiño de Guillar o seu?. Sen dúbida algunha as dúas aldeas correron a mesma sorte o inicio da historia, separados polo río, e só habería que cambialas persoas.
Noraboa, Manuel.